USA wprowadza system kontroli eksportu technologii AI
USA rozprzestrzeniania (dyfuzji) technologii AI. System dzieli kraje świata na trzy kategorie (tier). Pierwsza to USA i bliscy sojusznicy, gdzie nie ma restrykcji. Druga kategoria to kraje z restrykcjami i zakazami (np. Polska). Trzecia kategoria to kraje z zakazami (np. Chiny, Rosja).
Polska jako kraj drugiej kategorii będzie mieć restrykcje (zakaz) rozwoju i wdrażania modeli AI dużej skali. Rozwój ten (lub jego brak) ma odbywać się za wiedzą i zgodą USA. Głównym celem jest uniemożliwienie zbudowania ekosystemu AI niezależnego od USA i te nowe zasady mają to zagwarantować. Kraje kategorii (tier) II mają nie mieć alternatyw. Polskim (i innym z kategorii II) firmom ma być zakazany rozwój i wdrażanie wag modeli pewnej skali. Częściowo mogą to robić w Polsce firmy z krajów kategorii I.
Czego nie będzie w krajach II klasy
Istotnym dla Polski mechanizmem będzie Uniwersalna Autoryzacja Kwalifikowanego Użytkownika (Universal VEU) to system zgód umożliwiający firmom z krajów kategorii I (np. USA) wdrażanie infrastruktury obliczeniowej, w tym centrów danych, w krajach kategorii II (np. Polska) bez konieczności składania indywidualnych wniosków dla każdego projektu.
Firmy z krajów kategorii II będą ograniczone w możliwości budowy infrastruktury obliczeniowej dużej skali. Firmy działające w Polsce muszą przestrzegać zarówno relatywnych ograniczeń (proporcji mocy obliczeniowej), jak i absolutnych limitów. Podmioty z krajów Tier 1 (np. Microsoft, Google), posiadające autoryzację Universal VEU, muszą utrzymywać co najmniej 75% swojej globalnej mocy obliczeniowej w krajach Tier 1 (np. w USA, we Francji, w Niemczech), a w kraju Tier 2, takim jak Polska, mogą wdrożyć maksymalnie 7% swojej całkowitej mocy obliczeniowej. Dla firm amerykańskich dodatkowo co najmniej 50% mocy musi znajdować się w USA. I w taki właśnie sposób moc obliczeniowa staje się przewagą strategiczną.
Firmy polskie, korzystające z autoryzacji National VEU (NVEU), są objęte absolutnymi limitami. Mogą wdrożyć:
- do 100,000 ekwiwalentów H100 do końca 2025 roku,
- do 270,000 ekwiwalentów H100 do końca 2026 roku,
- do 320,000 ekwiwalentów H100 do końca 2027 roku.
Limity w tych zasadach mają utrzymać centra danych w krajach poziomu 2 poniżej najnowszego poziomu rozwoju AI.
Ograniczenia w dostępie do zaawansowanych wag modeli oraz technologii obliczeniowych mogą prowadzić do zahamowania innowacyjności w polskim sektorze AI. Firmy z Polski będą w znacznym stopniu zależne od amerykańskich dostawców technologii z kategorii I, np. takich jak Amazon, Microsoft czy Google, które będą mogły wdrażać swoje rozwiązania w Polsce na kontrolowanych i uprzywilejowanych względem polskich firm warunkach. Ta zależność ograniczy autonomię Polski w kreowaniu i wdrażaniu zaawansowanych systemów AI.
Polska będzie musiała współpracować z USA i krajami kategorii I bby utrzymać dostęp do zaawansowanych technologii,. W długiej perspektywie może to zmniejszyć konkurencyjność polskiego sektora technologicznego.
Polska będzie musiała całkowicie unikać współpracy technologicznej z krajami kategorii III, takimi jak Chiny. Współpraca z chińskimi firmami w zakresie AI jest zabroniona, co obejmuje zarówno import sprzętu, jak i wspólne badania lub wdrażanie rozwiązań AI.
Ciekawostka: Finlandia, Szwecja i Grenlandia są zaklasyfikowane jako kraje pierwszej kategorii.
Przykład: wpływ na firmy
Amerykańska firma Microsoft, jako podmiot z kategorii I, może bez przeszkód wdrażać centra danych w Polsce, korzystając z Universal VEU (UVEU). Umożliwia jej to działanie w ramach globalnych limitów, takich jak maksymalnie 7% globalnej mocy w Polsce. Microsoft nie musi składać osobnych wniosków na każde centrum danych.
Polska firma, np. Comarch, musi uzyskać osobną zgodę w ramach National VEU (NVEU) na każdy projekt. Może wdrożyć do 100,000 ekwiwalentów H100 do końca 2025 roku, ale wdrożenie większych projektów wymaga nowych zgód. Dodatkowo, firma musi spełniać ścisłe wymogi bezpieczeństwa, co generuje dodatkowe koszty.
Co to znaczy dla firm kategorii II?
Ograniczenia narzucone na kraje kategorii II uniemożliwiają konkurowanie z krajami I kategorii np. niskimi kosztami energii elektrycznej, wynagrodzeń dla pracowników czy inwestycji infrastrukturalnych. W efekcie kraje kategorii I będą dysponowały największą mocą obliczeniową, a tym samym najlepszymi możliwościami rozwoju.
Co więcej, to właśnie w tych krajach będą powstawały najlepsze miejsca pracy w branży AI, przyciągając największe talenty z całego świata.
❌ Zakazy dla Polski:
- ❌ Rozwój i wdrażanie wag modeli AI powyżej progu 10^26 FLOP.
- ❌ Budowa centrów danych z mocą obliczeniową powyżej 100,000 H100-ekwiwalentów rocznie (do 2025 r.).
- ❌ Współpraca technologiczna z krajami kategorii III (np. Chiny, Rosja).
- ❌ Samodzielne wdrażanie zaawansowanych systemów AI bez zgody USA.
- ❌ Tworzenie niezależnej infrastruktury AI o dużej skali bez spełnienia wymagań i limitów.